Αφαίρεση, έλεγχος και επανατοποθέτηση συμπλέκτη
Επιδιωκόμενοι στόχοι
Μετά από την πραγματοποίηση της άσκησης, οι μαθητές θα πρέπει να είναι ικανοί να:
v Αφαιρούν το μηχανισμό του συμπλέκτη
v Ελέγχουν τα εξαρτήματα του συμπλέκτη ξεχωριστά, αλλά και σαν ενιαίο μηχανισμό
v Τηρούν τη διαδικασία που προτείνεται από τον κατασκευαστή
v Χρησιμοποιούν τα ειδικά εργαλεία για την ανάλογη εργασία
Εισαγωγικές πληροφορίες
Ο συμπλέκτης, είναι ένας μηχανισμός του συστήματος μετάδοσης της κίνησης. Έχει σκοπό να διακόπτει προσωρινά τη μετάδοση της κίνησης από τον κινητήρα προς το κιβώτιο ταχυτήτων, κατά την αλλαγή της ταχύτητας, και να επανασυνδέει (συμπλέκει) προοδευτικά τον κινητήρα με το υπόλοιπο σύστημα μετάδοσης. Για να εκπληρώνει τους παραπάνω σκοπούς ο συμπλέκτης, δεν πρέπει να παρουσιάζει ολίσθηση, αλλά πρέπει να έχει εύκολο χειρισμό, μεγάλη αντοχή και εύκολη συντήρηση, επιθεώρηση και ρύθμιση.
Οι τύποι των συμπλεκτών, που χρησιμοποιούνται σήμερα, είναι ο συμπλέκτης με ελικοειδή ελατήρια και ο συμπλέκτης με ελατηριωτό διάφραγμα ("χτένι"). Τάση των κατασκευαστών είναι να επικρατήσει ο συμπλέκτης με διάφραγμα, επειδή παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι εκείνου με τα ελικοειδή ελα. Συγκεκριμένα, ο πρώτος παρουσιάζει καλύτερη λειτουργία στις υψηλές στροφές, απαιτεί μικρότερη πίεση στο πεντάλ, ενώ η δύναμη που εξασκεί το "χτένι" δεν μειώνεται με το πέρασμα του χρόνου, παρουσιάζει καλύτερη ζυγοστάθμιση, δεν χρειάζεται ρύθμιση και αποτελείται από λιγότερα εξαρτήματα. Ανεξάρτητα, πάντως, από τον τύπο του συμπλέκτη που χρησιμοποιείται, οι πιο συνηθισμένες βλάβες που παρουσιάζονται, είναι η ολίσθηση ή "πατινάρισμα", η κακή σύμπλεξη, η απότομη σύμπλεξη (σκορτσάρισμα), η φθορά στις επιφάνειες του δίσκου και η θορυβώδης λειτουργία.
Για την επισκευή των βλαβών και την αποκατάσταση της σωστής λειτουργίας ενός συμπλέκτη, απαιτείται η αφαίρεση και ο έλεγχος του μηχανισμού του.
Απαιτούμενα μέσα
Για την εκτέλεση της άσκησης αυτής απαιτούνται: ένα εκπαιδευτικό όχημα, σαζμανόγρυλος, βασική συλλογή εργαλείων, ανυψωτικό μηχάνημα, μικρός γερανός (παλάγκο), ιμάντες πρόσδεσης, γρύλος, πόντα και δυναμόκλειδο.
Μέτρα ασφαλείας
Θα πρέπει να δοθεί:
• Προσοχή στην ανύψωση του οχήματος και στην εφαρμογή του σαζ- μανόγρυλου στο συγκρότημα του κιβωτίου ταχυτήτων που θα αφαιρεθεί.
• Προσοχή στον τρόπο στερέωσης του κινητήρα, μετά την αφαίρεση των βάσεων του κιβωτίου ταχυτήτων.
• Προσοχή κατά τη μεταφορά του κιβωτίου ταχυτήτων.
• Προσοχή στο χώρο επισκευής του συμπλέκτη. Ο χώρος αυτός πρέπει να είναι καθαρός, χωρίς λάδια, γράσα, κλπ., ενώ και τα χέρια του μηχανικού πρέπει, επίσης, να είναι καθαρά, διότι αν αγγίξουν το δίσκο και εμποτισθούν με λιπαρές ουσίες τα υλικά τριβής του δίσκου, τότε αυτός θα καταστραφεί, και έτσι άν τοποθετηθεί, στο μηχανισμό του συμπλέκτη, θα παρουσιάζει ελαττωματική λειτουργία, ακόμα και αν δεν έχει υποστεί φθορά, δηλαδή και στην περίπτωση που είναι καινούργιος.
Πορεία εργασίας
Για την εκτέλεση της άσκησης αυτής θα πρέπει να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα:
1. Αφαιρέστε το συγκρότημα του κιβωτίου ταχυτήτων, σύμφωνα με την πορεία που περιγράφεται στην α ντίστοιχη άσκηση. Μετά την αφαίρεση, θα παραμείνει στο σφόνδυλο (βολάν) ο μηχανισμός του συμπλέκτη.
2. Μαρκάρετε (σημαδέψτε) την ακριβή θέση της θήκης του συμπλέκτη με το βολάν, χρησιμοποιώντας την πόντα.
3. Λασκάρετε (χαλαρώστε) τις βίδες της θήκης του συμπλέκτη σταυρωτά . Ξεσφίξτε αρχικά τις βίδες κατά 1/4 της στροφής, μετά κατά 1/2 της στροφής και στη συνέχεια, όταν χαλαρώσουν όλες οι βίδες, αφαιρέστε όλο το μηχανισμό από τον σφόνδυλο.
4. Ελέγξτε την κατάσταση του ελατη- ριώτου διαφράγματος.
5. Ελέγξτε την κατάσταση της πλάκας πίεσης για τη διαπίστωση τυχόν ανομοιόμορφης φθοράς και σκουριάς .
6. Ελέγξτε την κατάσταση της επιφάνειας του σφονδύλου, όπου πατά ο δίσκος, για τη διαπίστωση τυχόν σκουριάς και ανομοιόμορφης φθοράς.
7. Ελέγξτε την κατάσταση του δίσκου.
8. Ελέγξτε τη λειτουργία του ρουλεμάν πίεσης του διαφράγματος.
9. Ελέγξτε τη λειτουργία του τριβέα ή ρουλεμάν του στροφαλοφόρου ά ξονα που "κεντράρει" τον πρωτεύοντα άξονα του κιβωτίου ταχυτήτων.
10. Ελέγξτε την κατάσταση του πολύ- σφηνου του πρωτεύοντα άξονα του κιβωτίου ταχυτήτων.
11. Κρατήστε το πλατώ απέναντι από το βολάν. Ο δίσκος και τα ελατήρια του δίσκου ("μακρύς ομφαλός") πρέπει να "κοιτάζουν" προς το κιβώτιο ταχυτήτων.
12. Τοποθετήστε τα σημάδια του σφον- δύλου και της θήκης του συμπλέκτη απέναντι, και εφαρμόστε τους πείρους του σφονδύλου στις οπές του καλύμματος.
13. Βιδώστε ελαφρά τις βίδες συγκράτησης της θήκης στο σφόνδυλο και κεντράρετε το δίσκο με το ρουλεμάν του στροφαλοφόρου άξονα.
14. Σφίξτε τις βίδες σταυρωτά και σταδιακά.
15. Τοποθετήστε, τέλος το κιβώτιο ταχυτήτων
Μετά από την πραγματοποίηση της άσκησης, οι μαθητές θα πρέπει να είναι ικανοί να:
v Αφαιρούν το μηχανισμό του συμπλέκτη
v Ελέγχουν τα εξαρτήματα του συμπλέκτη ξεχωριστά, αλλά και σαν ενιαίο μηχανισμό
v Τηρούν τη διαδικασία που προτείνεται από τον κατασκευαστή
v Χρησιμοποιούν τα ειδικά εργαλεία για την ανάλογη εργασία
Εισαγωγικές πληροφορίες
Ο συμπλέκτης, είναι ένας μηχανισμός του συστήματος μετάδοσης της κίνησης. Έχει σκοπό να διακόπτει προσωρινά τη μετάδοση της κίνησης από τον κινητήρα προς το κιβώτιο ταχυτήτων, κατά την αλλαγή της ταχύτητας, και να επανασυνδέει (συμπλέκει) προοδευτικά τον κινητήρα με το υπόλοιπο σύστημα μετάδοσης. Για να εκπληρώνει τους παραπάνω σκοπούς ο συμπλέκτης, δεν πρέπει να παρουσιάζει ολίσθηση, αλλά πρέπει να έχει εύκολο χειρισμό, μεγάλη αντοχή και εύκολη συντήρηση, επιθεώρηση και ρύθμιση.
Οι τύποι των συμπλεκτών, που χρησιμοποιούνται σήμερα, είναι ο συμπλέκτης με ελικοειδή ελατήρια και ο συμπλέκτης με ελατηριωτό διάφραγμα ("χτένι"). Τάση των κατασκευαστών είναι να επικρατήσει ο συμπλέκτης με διάφραγμα, επειδή παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι εκείνου με τα ελικοειδή ελα. Συγκεκριμένα, ο πρώτος παρουσιάζει καλύτερη λειτουργία στις υψηλές στροφές, απαιτεί μικρότερη πίεση στο πεντάλ, ενώ η δύναμη που εξασκεί το "χτένι" δεν μειώνεται με το πέρασμα του χρόνου, παρουσιάζει καλύτερη ζυγοστάθμιση, δεν χρειάζεται ρύθμιση και αποτελείται από λιγότερα εξαρτήματα. Ανεξάρτητα, πάντως, από τον τύπο του συμπλέκτη που χρησιμοποιείται, οι πιο συνηθισμένες βλάβες που παρουσιάζονται, είναι η ολίσθηση ή "πατινάρισμα", η κακή σύμπλεξη, η απότομη σύμπλεξη (σκορτσάρισμα), η φθορά στις επιφάνειες του δίσκου και η θορυβώδης λειτουργία.
Για την επισκευή των βλαβών και την αποκατάσταση της σωστής λειτουργίας ενός συμπλέκτη, απαιτείται η αφαίρεση και ο έλεγχος του μηχανισμού του.
Απαιτούμενα μέσα
Για την εκτέλεση της άσκησης αυτής απαιτούνται: ένα εκπαιδευτικό όχημα, σαζμανόγρυλος, βασική συλλογή εργαλείων, ανυψωτικό μηχάνημα, μικρός γερανός (παλάγκο), ιμάντες πρόσδεσης, γρύλος, πόντα και δυναμόκλειδο.
Μέτρα ασφαλείας
Θα πρέπει να δοθεί:
• Προσοχή στην ανύψωση του οχήματος και στην εφαρμογή του σαζ- μανόγρυλου στο συγκρότημα του κιβωτίου ταχυτήτων που θα αφαιρεθεί.
• Προσοχή στον τρόπο στερέωσης του κινητήρα, μετά την αφαίρεση των βάσεων του κιβωτίου ταχυτήτων.
• Προσοχή κατά τη μεταφορά του κιβωτίου ταχυτήτων.
• Προσοχή στο χώρο επισκευής του συμπλέκτη. Ο χώρος αυτός πρέπει να είναι καθαρός, χωρίς λάδια, γράσα, κλπ., ενώ και τα χέρια του μηχανικού πρέπει, επίσης, να είναι καθαρά, διότι αν αγγίξουν το δίσκο και εμποτισθούν με λιπαρές ουσίες τα υλικά τριβής του δίσκου, τότε αυτός θα καταστραφεί, και έτσι άν τοποθετηθεί, στο μηχανισμό του συμπλέκτη, θα παρουσιάζει ελαττωματική λειτουργία, ακόμα και αν δεν έχει υποστεί φθορά, δηλαδή και στην περίπτωση που είναι καινούργιος.
Πορεία εργασίας
Για την εκτέλεση της άσκησης αυτής θα πρέπει να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα:
1. Αφαιρέστε το συγκρότημα του κιβωτίου ταχυτήτων, σύμφωνα με την πορεία που περιγράφεται στην α ντίστοιχη άσκηση. Μετά την αφαίρεση, θα παραμείνει στο σφόνδυλο (βολάν) ο μηχανισμός του συμπλέκτη.
2. Μαρκάρετε (σημαδέψτε) την ακριβή θέση της θήκης του συμπλέκτη με το βολάν, χρησιμοποιώντας την πόντα.
3. Λασκάρετε (χαλαρώστε) τις βίδες της θήκης του συμπλέκτη σταυρωτά . Ξεσφίξτε αρχικά τις βίδες κατά 1/4 της στροφής, μετά κατά 1/2 της στροφής και στη συνέχεια, όταν χαλαρώσουν όλες οι βίδες, αφαιρέστε όλο το μηχανισμό από τον σφόνδυλο.
4. Ελέγξτε την κατάσταση του ελατη- ριώτου διαφράγματος.
5. Ελέγξτε την κατάσταση της πλάκας πίεσης για τη διαπίστωση τυχόν ανομοιόμορφης φθοράς και σκουριάς .
6. Ελέγξτε την κατάσταση της επιφάνειας του σφονδύλου, όπου πατά ο δίσκος, για τη διαπίστωση τυχόν σκουριάς και ανομοιόμορφης φθοράς.
7. Ελέγξτε την κατάσταση του δίσκου.
8. Ελέγξτε τη λειτουργία του ρουλεμάν πίεσης του διαφράγματος.
9. Ελέγξτε τη λειτουργία του τριβέα ή ρουλεμάν του στροφαλοφόρου ά ξονα που "κεντράρει" τον πρωτεύοντα άξονα του κιβωτίου ταχυτήτων.
10. Ελέγξτε την κατάσταση του πολύ- σφηνου του πρωτεύοντα άξονα του κιβωτίου ταχυτήτων.
11. Κρατήστε το πλατώ απέναντι από το βολάν. Ο δίσκος και τα ελατήρια του δίσκου ("μακρύς ομφαλός") πρέπει να "κοιτάζουν" προς το κιβώτιο ταχυτήτων.
12. Τοποθετήστε τα σημάδια του σφον- δύλου και της θήκης του συμπλέκτη απέναντι, και εφαρμόστε τους πείρους του σφονδύλου στις οπές του καλύμματος.
13. Βιδώστε ελαφρά τις βίδες συγκράτησης της θήκης στο σφόνδυλο και κεντράρετε το δίσκο με το ρουλεμάν του στροφαλοφόρου άξονα.
14. Σφίξτε τις βίδες σταυρωτά και σταδιακά.
15. Τοποθετήστε, τέλος το κιβώτιο ταχυτήτων
εφόσον μελετήσετε προσεκτικά και κατανοήσετε πλήρως όλα τα παραπάνω μπορείτε να μεταβείτε στην επόμενη σελίδα τη διαδικασία: